Category: գարուն

Սնկեր: Սնկերն ավելի մեծ չափերի են հասնում, քան բակտերիաները: Ունեն տարբեր ձևեր: Սնկերի մեծ մասը բազմաբջիջ է: Սնկերի մարմինը կազմված է թելերից: Որոշ սնկերում տարբերվում են նաև գլխիկ և ոտիկ: Դրանք գլխարկավոր սնկեր են։

Սնկերը ևս ունեն լավ արտահայտված արտաքին կառույց՝ սնվում են, շնչում, բազմանում, օժտված են կենդանի օրգանիզմների այլ հատկու­թյուններով: Նրանք ունեն շատ նմանություններ բույսերի և կենդանիների հետ: Սնկերը սնվում են պատրաստի օրգանական նյութերով:

Սնկերը մեծ դեր են կատարում բնության մեջ: Սնկերի մի մասն ապ­րում է ծառերի տակ, ծառերի արմատներին մոտ և փոխազդում նրանց հետ՝ տալով և ստանալով պիտանի նյութեր, օգնելով մեկը մյուսի աճին և զարգացմանը: Դա օգտակար կապ է:

Գլխարկավոր սնկերի թվում կան ուտելու սնկեր: Դրանցից են սպիտակ սունկը, կեչասունկը, յուղասունկը, շամպինիոնը, աղվեսասունկը:

Սակայն կան այնպիսիները, որոնք թունավոր են և վնաս են հասցնում բույսերին և կենդանիներին, մարդուն: Որոշ սնկեր հարուցում են նաև տար­բեր հիվանդություններ:

Սնկերի մասին գիտությունն անվանվում է սնկաբանություն:

Հարցեր և առաջադրանքներ

1.Ի՞նչ գիտեք սնկերի և ծառերի փոխադարձ կապի մասին:

Սնկերի մի մասն ապ­րում է ծառերի տակ, ծառերի արմատներին մոտ և փոխազդում նրանց հետ՝ տալով և ստանալով պիտանի նյութեր, օգնելով մեկը մյուսի աճին և զարգացմանը:
2.Ի՞նչ գիտեք սնկերի մասին: Ի՞նչ օրգանիզմներ են դրանք:

Նրնք կենդանի օրգանիզմներ են։
3.Որո՞նք են ուտելի սնկերը: Իսկ որո՞նք են թունավոր:

Ուտելու են սպիտակ սնկերը,․․․

Վտանգավոր սնկերն են ճանճասպանը, գունատ ճանճասպանը,․․․

Նախագիծ

Ծնողների, բարեկամների, ընտանիքի անդամների հետ   պատրաստեք սնկով ուտեստներ՝ աղցաններ, ապուրներ, ինչ կնախընտրեք և այլն: Պատրաստեք, տեսանկարահանեք, ներկայացրեք ձեր ընտանեկան դպրոցի տեսաֆիլմը, բաղադրատոմսը:

ՀԵՏԱՔՐՔԻՐ է ԻՄԱՆԱԼ

1.Ամերիկայի հյուսիսում գտել են մի սունկ, որի մարմնի թելերը տարած­ված են 15 հեկտար մակերեսով տարածքում և կշռում են 100 տոննա:
2. Սնկերի շատ տեսակներ գիշատիչներ են: Գիշատիչ սնկերը հատուկ հարմարություններ ունեն, որոնց միջոցով միջատներ են որսում: Կան նաև տեսակներ, որոնք փոշոտելով իրենց սպորները և ներթափանցելով զոհի մեջ, աճում են նրա մեջ:
3.Ամենաթանկ սունկը տրյուֆելն է: Դրա մեկ կգ-ն արժե մոտ 2500$:
4. Չեռնոբիլի ԱԷԿ-ի ռեակտորում 2002 թվականին հայտնաբերվել են սնկեր, որոնք իրենց շատ լավ էին զգում: Ընդ որում, այս սնկերին ճառագայթումն անհրաժեշտ էր ապրելու համար, ինչպես արևը` բույսերի:
5. Սնկերը` որպես մթերք, որոշ հատկություններով մոտ են մսին, որոշներով` բույսերին:

• Ներկայացրո՛ւ ուսումնական բլոգիդ հղումը։
  • https://mariapogosyan.edublogs.org/
• Ո՞ր թվականից ես սպասարկում բլոգդ։ Ներկայացրո՛ւ բլոգումդ հրապարակված առաջին նյութը՝ հղումը դնելով ներկայացված վերնագրի վրա։
  • Սպասարկում եմ 2022 թվականից։ Իմ առաջին նյութը Մայիս 2022 Իմ մասին։
• Գրի՛ր, թե բլոգդ ինչ բաժիններ ունի։
  • Русский
  • English
  • Անհատական պլան
  • Առաջին ուսումնական շրջան
  • Դդմածես
  • Ելք ստուգատես
  • Ես և շրջակա
  • Երկրորդ ուսումնական շրջան
  • Ընթերցանություն
  • Ընտրությամբ գործունեյություններ
  • Իմ գրադարանը
  • Ինքնաստուգում
  • Համագործակցային
  • Հայրենագիտություն
  • Հեքիաթ
  • Ձմեռային ճամբար 2024
  • Ձոն
  • Մաթեմատիկա
  • Մաթեմատիկայի ընտության գործունեյություն
  • Մայրենի
  • Մայրենիի ստուգատես
  • Մեդիահմտություն
  • Ուսումնական ամառ
  • Ուսումնական աշուն
  • Ուսումնական գարուն
  • Ուսումնական ձմեռ
  • Ռոդարի
  • Տեխնոլոգիա
  • Տիեզերք նախագիծ
  • Ֆլեշմոբ
  • ամառ
  • աշուն
  • բնագիտություն
  • գարուն
  • դիջիթեք
  • հորինուկ
  • ձմեռ
  • ճամփորդություն
  • նամակ
  • պատում
  • Test
  • Uncategorized
• Բլոգումդ առկա բաժիններից ո՞րն ես ամենաքիչն սպասարկում, ինչո՞ւ:
  • Ամենաքիչը օգտագործում եմ ՀԱՄԱԳՈՐԾԱԿՑԱՅԻՆ բաժինը, որովհետև հաճախ ենք համագործակցային աշխատանգ կատարում։
• Ո՞ր բաժինն ես ամենից հաճախ սպասարկում։ Կցի՛ր հղումը։
  • Մայրենի
• Ո՞ւմ բլոգից (բլոգներից) ես առավել հաճախ օգտվում։ Նշի՛ր պատճառը։
  • Ես օգտվում եմ ուսուցիչների բլոգները։
• Ո՞ւմ բլոգն ես հավանում (եթե այդպիսին կա), նշի՛ր պատճառը:
  • Ես հավանում եմ ՍՈՖԱ ԲԱԴԱԼՅԱՆԻ բլոգը, որովհետև ամենինչ կոկիկ է։
• Ներկայացրո՛ւ ծնողներիցդ մեկի վերաբերմունքը բլոգիդ և բլոգային ուսուցման վերաբերյալ: Այս աշխատանքը կարող ես ներկայացնել ռադիոհարցազրույցի կամ տեսանյութի տեսքով։
  • Իմ մայրիկը հավանում է իմ բլոգը։ Մայրս հետևում է, որ բացթողում չունենամ բլոգումս։

4-րդ դասարանի մայրենիի Ելքի ստուգատես. 

Մաս 1

Բակտերիաներն ունեն կենդանի օրգանիզմներին բնորոշ հատկությունները՝ աճ, զարգացում, նյութափոխանակություն, բազմացում և այլն:
Մանրէներն այնքան փոքր են, որ անզեն աչքով տե­սանելի չեն: Դրանք տեսանելի են դառնում միայն խոշորացնող սարքերի օգնությամբ: Հոլանդացի վարպետ և բնագետ Անտոնի վան Լևենհուկը, այդպիսի մի պարզ սարք ստեղծելով, բացահայտեց մանրէները: Մանրէների մի մեծ մասը բակտերիաներն են: Դրանք պարզունակ միաբջիջ օրգանիզմներ են, որոնք սնվում, շարժվում, կիսվում և բազմանում են, օժտված են նաև այլ հատկություններով:  Բակտերիաները տարբեր ձևի են՝ ցուպիկաձև, գնդաձև, ստորակետաձև, պարուրաձև և այլն: Այդ ձևն ապահովվում է որոշա­կի լավ արտահայտված արտաքին կառույցով, որ շրջապատում է բակ­տերիան: Նման կառույցը նաև պաշտպանում է բակտերիան միջավայրի տարբեր անբարենպաստ գործոններից, օրինակ՝ սուր առարկաներից, բարձր ջերմաստիճանից կամ ճնշումից, քիմիական տարբեր նյութերից: Բակտերիաները շատ կայուն են:
Երկրագնդի վրա կենդանի օրգանիզմներից են բույսերը և կենդանինե­րը: Բացի դրանցից՝ կան փոքր, մանր օրգանիզմներ՝ մանրէներ, որոնց մեծ մասը բակտերիաներն են: Բակտերիաները  տարածված են գրեթե ամենուրեք՝ մյուս կենդանի օրգանիզմների հետ կազմելով կենսոլորտը:

Մաս 2
Բակտերիաները բազմանում են մարմինը երկու մասի բաժանվելու  ճանապարհով:
Արագ բազմացող բակտերիաները կարող են կիսվել յուրաքանչյուր քսան րոպեն մեկ:
Բակտերիաների միջև կան նաև գույնի, չափսի և այլ տար­բերություններ: Բակտերիաների մեծ մասն անգույն է:   Բակտերիաներն ունեն սնման տարբեր եղանակներ. մի դեպքում իրենք են առաջացնում օրգանա­կան նյութեր, մյուսում՝ օգտվում են պատրաստի նյութերից: Հո­ղում բակտերիաները շատ են (1 գրամ հողում կարող են գտնվել միլիոնավոր բակտե­րիաներ):
Բակտերիաների մի մասը մեծ օգուտ է տալիս բնությանը: Դրանք մասնակցում են երկրագնդում նյութերի հոսքերին և փոփոխություններին, նպաստում են որոշ բույսերի աճին և զարգացմանը, կենդանիների և մար­դու սննդառությանը։ Սակայն բակտերիաների մյուս մասը փչացնում է տարբեր պիտանի առարկաներ, բույսերում, կենդանիներում և մարդու օր­գանիզմում առաջացնում տարբեր հիվանդություններ: Որոշ բակտերիաներ, թափանցելով մարդու օրգանիզմ, առաջացնում են տարբեր հիվանդություններ, ինչպիսիք են տիֆը, խոլերիան, թոքախտը (տուբերկուլյոզը) և այլն:  Այդ բակտերիանե­րը վնասակար են: Նրանք կարող են օրգանիզմ թափանցել կեղտոտ սննդամթերքի և ջրի, ինչպես նաև վարակված օդի միջոցով:
Հիվանդածին բակտերիաներ կա­րող են տարածվել բերանում, հան­գեցնել բորբոքման: Այդ պատճա­ռով խորհուրդ է տրվում ամեն օր մաքրել ատամները:

Բակտերիաների մասին գիտությունն ընդգրկված է մանրէաբանութ­յունում:

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Որտե՞ղ կարելի է հանդիպել բակտերիաների:
   • Բակտերիաները կան ամենուր։
2. Ի՞նչ գիտեք բակտերիաների  մասին: Ի՞նչ օրգանիզմներ են դրանք:
   • Նրանք մանրեների մեծ մասն են։
3. Ո՞վ է բացահայտել բակտերիաները, ի՞նչ սարքի օգնությամբ:
   • Հոլանդացի վարպետ և բնագետ Անտոնի վան Լևենհուկը, մանրադիտակ սարքը ստեղծելով, բացահայտեց մանրէները:
4. Ինչի՞ հաշվին են բակտերիաները պաշտպանվում միջավայրի անբենպաստ գործոններից:
   • Բակտերիաները տարբեր ձևի են՝ ցուպիկաձև, գնդաձև, ստորակետաձև, պարուրաձև և այլն: Այդ ձևն ապահովվում է որոշա­կի լավ արտահայտված արտաքին կառույցով, որ շրջապատում է բակ­տերիան:
5. Բակտերիաների սնման ի՞նչ եղանակներ գիտեք:
   •  Բակտերիաներն ունեն սնման տարբեր եղանակներ. մի դեպքում իրենք են առաջացնում օրգանա­կան նյութեր, մյուսում՝ օգտվում են պատրաստի նյութերից:
6. Ինչու՞են բակտերիաներն անվանում մարդու և՛ բարեկամներ, և՛ թշնամիներ:
   • Նրանք մարդկանց և օգուտ են տալիս և վնաս։
7. Ի՞նչ  դեր ունեն բակտերիաները  բնության մեջ:
   • Սակայն բակտերիաների մյուս մասը փչացնում է տարբեր պիտանի առարկաներ, բույսերում, կենդանիներ։

Մի ընտանիք կար։ Այդ ընտանիքի պապը ծեր էր իննսունութ տարեկան։ Նա ուներ երեք թոռնիկ։ Մեծ, միջին և փոքր։ Նրանց ասացին, որ կա մի կով, որի կաթը անմահաման է։ Մեծ և միջին եղբայրները ձեռք էին առնում փոքր եղբորը։ Մեծը ընկավ դեպի դաշտ գտնելու այդ կովին։ Ման եկավ և հասավ Աֆրիկա։ Նա առանց ջրի հենց էնտեղ էլ մահացավ։ Միջինը գնաց, հասավ Անտարկտիդա։ Նա էլ այնտեղ ցրտից մահացավ։ Փոքրը ընկավ ճանապարհ։ Նա գտավ այդ կաթը։ Մի մասը տվեց պապին։ Գնաց Աֆրիկա շատ ջրով, մի մասը տվեց մեծ եղբորը։ Հետո երկուսով տաք հագուստով գնացին մի մասն էլ տվեցին միջնեկ եղբորը։ Երեքով վերադարձան տուն։

ՔՈ ՀԱՐԱԶԱՏՆԵՐԸ ԱՄԵՆԱԿԱՐԵՎՈՐ ԲԱՆՆ ԵՆ ԿՅԱՆՔՈՒՄԴ։ ՄԻՇՏ ԱՄԵՆ ՀԱՐՑՈՒՄ ՕԳՆԻՐ ՆՐԱՆՑ, ԵԹԵ ՆՈՒՅՆԻՍԿ ԱԴՔԱՆ ԷԼ ՆՐԱՆՑ ՉԵՍ ՍԻՐՈՒՄ։

Сёма Пичугин рос тихим мальчиком. Как и все ребята, Сёма любил ходить в школу короткой дорогой через речку. Моста там не было, поэтому ребятам запрещали ходить этой дорогой.

Вот и задумал Сёма Пичугин старое дерево с этого берега на тот уронить. Топор у него был хороший. Нелёгким оказалось это дело. Только на второй день дерево упало и легло через реку. Теперь нужно было обрубить ветки. Они цеплялись за ноги и мешали переходить речку. Сёма обрубил ветки и приделал перила. Хороший мост получился. Так и стали называть его Сёминой фамилией — Пичугин мост.

Когда же ветки прогнили и ходить по ним стало опасно, через речку перекинули настоящий мост. А название осталось прежнее. Прошло много лет. Теперь на этом месте большой мост с чугунными перилами. А называют его так же, как и раньше, – Пичугин мост.

2. ПОСЛЕТЕКСТОВЫЕ ВОПРОСЫ И ЗАДАНИЯ

Вопросы:

1. Почему мост называли Пичугиным?
   • Этот мост сделал Сёма Пичугин.
2. Как ты думаешь, можно ли назвать Сёму полезным человеком? Почему?
   • И можно и нет, потому-что он срубил дерево и сделал короткую дорогу.

Задание 2. Расположи слова в три столбика: слова-мальчики, слова-девочки и слова-солнышки.

Хор, костюм, пастух, мех, колесо, коврик, цветок, стадион, дворец, художник, цифра, сцена, сорока, помеха, курица, хоккей, вихрь, космос, компьютер.

слова-мальчики (он, мой)	слова-девочки (она, моя)	слова-солнышки (оно, моё)
петух, хор, костюм, пастух, мех, коврик, цветок, стадион, дворец, художник, хоккей, космос, компьютер.	птица, цифра, сцена, сорока, помеха, курица, вихрь.	солнце, колесо.

Задание 3. Выбери правильную букву.

Мален(ь / ъ)кие звер(ь / ъ)ки, серен(ь / ъ)кие шу(б / п)ки,
Чёрнен(ь / ъ)кие гла(з / с)ки, острен(ь / ъ)кие зу(б / п)ки.

Лё(г / х)кий, а не пух, мя(г / х)кий, а не мех,
Белый, а не сне(г / к), но оденет всех.

Արշակունյաց արքայատոհմ․Տրդատ Գ Մեծ

Հարցեր և առաջադրանքներ

Ո՞րն Մեծ Հայքի երկրորդ հզոր թագավորությունը։

Դա Արշակունյանց թագավորությունն էր։

Ո՞րքան ժամանակ են իշխել Արշակունիների արքայատոհմ։

Արշակունիների թագավորություն, 66-428 թվականներին։

Ո՞վ էր Արշակունիների առաջին արքան և ե՞րբ է թագավորել։

Առաջին արքան Տիգրան Գ Մեծն էր տիրապետել էր 287-330թվականներին։

Ի՞նչ կարևոր իրադարձություն տեղի ունեցավ Տրդատ Գ արքայի գահակալման ժամանակ։

Վերջինս հռոմեական զորքի աջակցությամբ Հայաստանից դուրս է մղել պարսիկ նվաճողներին և հաստատվել հայրենի գահին: ­Տրդատ Գ-ն ավե­լի քան 10 տարի պատերազմել է Սասա­նյան Պարսկաստանի դեմ: